Hiện nay, với tốc độ phát triển nhanh chóng của mạng xã hội. Con người đang có xu hướng giao tiếp trực tuyến nhiều hơn là giao tiếp trực tiếp. Trao đổi, trò chuyện, bàn bạc công việc, kết nối khách hàng, bán hàng, hẹn hò, yêu đương…. và vô vàn vấn đề khác được chúng ta thực hiện hàng ngày thông qua chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc, nhắn tin, bình luận, email… Chúng ta dùng mạng xã hội để giao tiếp với thế giới bên ngoài. Nhưng mấy ai biết hoặc có tìm hiểu về cách giao tiếp trên không gian mạng sao cho khôn ngoan, an toàn và bảo vệ chính mình?

Không thể phủ nhận vai trò to lớn của không gian mạng giúp con người kết nối và những tiện ích mà nó mang lại. Tuy nhiên, song song đó là những rủi ro và cạm bẫy vô hình mà nếu bạn không hiểu biết, không khôn ngoan sẽ dễ dàng phạm phải.

Những vấn đề rộng hơn về mặt trái của mạng xã hội đã được bàn luận. Trong khuôn khổ bài viết này, với tư cách là chuyên gia về đào tạo giao tiếp, thuyết trình. Tôi chia sẻ một số cách, lời khuyên để giúp bạn giao tiếp khôn ngoan trên không gian mạng.

Tại sao cần giao tiếp trên không gian mạng một cách khôn ngoan?

Không gian mạng là một thế giới mở. Không gian để tiếp xúc ra bên ngoài của mạng xã hội lớn hơn rất nhiều lần so với cuộc sống xung quanh chúng ta. Ở đó, bạn được tiếp xúc với rất nhiều người đến từ nhiều quốc gia khác nhau. Họ có sự đa dạng về tuổi tác, dân tộc, trình độ, văn hóa, sở thích, tính cách, quan điểm xã hội, tư tưởng…. Chính sự đa dạng đó cũng dễ dàng phát sinh mâu thuẫn nhóm này với nhóm kia….

Hơn nữa, không gian mạng là một thế giới ảo. Bạn không thể kiểm soát hết thông tin trên đó là đúng hay sai, tốt hay xấu. Tuy ảo nhưng hệ lụy để lại là thật.

Cùng với đó, trong bối cảnh kinh tế khó khăn, nhiều đối tượng sử dụng mạng xã hội để lừa đảo. Nếu giao tiếp không khôn ngoan, bạn dễ trở thành con mồi.

Cho nên, biết cách giao tiếp khôn ngoan trên mạng xã hội cho phép bạn tránh được những điều tiêu cực. Hay những cạm bẫy chực chờ. Ngoài ra, còn giúp chúng ta xây dựng các mối quan hệ tích cực, năng lượng. Hoặc hóa giải các hiểu lầm, tránh được xung đột đáng tiếc.

Biết cách giao tiếp trên mạng xã hội khôn ngoan sẽ khiến cuộc sống bạn cân bằng, tích cực, tốt đẹp.

Dưới đây là một số gợi ý giúp bạn giao tiếp trên không gian mạng hiệu quả hơn.

1. Mọi quan điểm, hành vi, tư tưởng phải phù hợp với luật pháp hiện hành

Đây là điều đầu tiên tôi muốn chúng ta cần nhớ khi tham gia giao tiếp trên không gian mạng. Thượng tôn pháp luật là điều cần thiết phải thực hiện khi sinh sống và làm việc ở bất cứ đâu. Điều này không chỉ bảo đảm an toàn, quyền riêng tư và phúc lợi của các cá nhân. Mà còn tốt cho hoạt động chung của xã hội.

Luật An ninh mạng Việt Nam có hiệu lực từ ngày 01/01/2019. Do đó việc tìm hiểu và tuân thủ là điều bạn cần làm.

2. Hãy suy nghĩ kĩ trước khi nhập

Có câu Uốn lưỡi 7 lần trước khi nói. Tương tự, khi giao tiếp trên không gian mạng, chúng ta cần suy nghĩ thật kĩ trước khi ấn bàn phím nhập bất cứ thông tin nào để đăng tải, bình luận hay nhắn tin.

Suy nghĩ kĩ là cách bạn tránh được những phút bốc đồng. Con người chúng ta thường bị chi phối bởi cảm xúc cho những hành động, việc làm. Cho nên suy nghĩ kĩ giúp bạn tránh đưa ra những quyết định vội vàng. Hay có thể nói điều gì đó khiến bạn hối tiếc sau này.

Hơn nữa, lời nói gió bay, còn những gì chúng ta viết ra có thể lưu lại mãi mãi, được chia sẻ rộng rãi. Cho nên, suy nghĩ kĩ trước khi nhập là cách giúp bạn xem xét được lợi hại, tốt xấu. Nó còn giúp bạn giảm thiểu khả năng bị hiểu lầm hoặc gây ra hành vi xúc phạm ngoài ý muốn.

Vậy làm thế nào để có thể suy nghĩ kĩ trước khi nhập?

Đừng lo lắng, dưới đây là một số biện pháp tôi thường xuyên áp dụng cho chính mình.

Đừng bao giờ vội vàng, không có điều gì là trễ. Hãy tạm dừng và suy ngẫm. Có thể hôm nay bạn thấy điều đó là quan trọng. Nhưng khi cảm xúc qua đi, bình tâm suy xét lại, bạn thấy nó chẳng có gì ghê gớm cả.

Hãy nhớ rằng, không có gì quan trọng. Có nhiều sự việc khi nghĩ lại bạn thấy mình thật rồ dại và ngốc nghếnh. Cho nên, chậm lại, dừng lại là lời khuyên chân thành tôi dành cho bạn.

Tiếp theo, hãy xem xét lí do gì bạn muốn đăng tải, bình luận, nhận xét…. Nó có tốt cho bạn và tốt cho người nhận cũng như tất cả những người đọc được nó hay không? Hãy đặt mình vào vị trí người nhận để hiểu.

Trước khi nhấn nút đăng hay gửi, bạn cũng cần đọc lại. Đó cũng chính là khoảng thời gian để bạn kiểm tra, xem xét những gì chuẩn bị đăng lên có nên hay không.

Đó chính là những cách để làm chậm lại thời gian nhập của bạn. Chính điều này giúp cho việc giao tiếp trên không gian mạng của bạn khôn ngoan, sáng suốt. Đây cũng là cách khiến bạn thúc đẩy giao tiếp có tính xây dựng, tôn trọng và chu đáo hơn trong không gian ảo.

3. Tôn trọng là cách giao tiếp trên không gian mạng khôn ngoan

Cho dù giao tiếp trực tiếp hay trực tuyến, chúng ta đều mong muốn người khác tôn trọng mình. Tương tự, chúng ta cũng cần tôn trọng người khác. Sự tôn trọng khi giao tiếp trên không gian mạng còn có những ý nghĩa đặc biệt đối với mỗi người, mối quan hệ hay sự phản ánh nền văn hóa.

Giao tiếp tôn trọng người khác trên không gian mạng sẽ góp phần tạo dựng nên bạn là con người biết cư xử, tích cực. Tất nhiên, mọi người sẽ muốn kết nối, trò chuyện cùng bạn. Điều này tạo đà để bạn xây dựng nên những mối quan hệ tốt đẹp, bền vững và có ý nghĩa. Hơn thế, sự tôn trọng còn thúc đẩy tạo nên một không gian mạng thông minh, hài hòa và mang tính xây dựng.

Hiện nay, nhiều người cho rằng mạng ảo, muốn nói gì thì nói. Họ sử dụng nick ảo, buông lời thô tục, thoái mạ lẫn nhau. Nên nhớ rằng, hành động này khiến bản thân trở nên tiêu cực, bạn không tôn trọng chính mình. Chắc chắn rằng khi tiêu cực bạn sẽ nhận lại những điều tiêu cực.

Cách để tạo được sự tôn trọng

Để trở thành một người tôn trọng khi giao tiếp trên không gian mạng, bạn cần sử dụng ngôn ngữ nhã nhặn, đúng chuẩn mực, phù hợp với từng bối cảnh giao tiếp. Không sử dụng ngôn ngữ xúc phạm, hoặc thiếu tôn trọng khi giao tiếp trực tuyến. Tránh công kích cá nhân hoặc tham gia vào các cuộc tranh luận nảy lửa có thể làm căng thẳng leo thang và gây hại cho cuộc trò chuyện.

Khi cảm thấy có sự căng thẳng lúc bình luận trong bài viết nào đó, hãy dừng lại và bỏ qua. Tranh cãi hơn thua chỉ làm thỏa mãn cái tôi của bạn mà thôi.

Bạn cũng đặc biệt lưu ý khi sử dụng các nhãn dán hoặc icon. Cần hiểu ý nghĩa của từng biểu tượng để tránh sai sót gây hiểu lầm. Hoặc cần cẩn trọng, xem xét đã chọn đúng icon bày tỏ suy nghĩ, cảm xúc.

Chẳng hạn, người dùng mạng xã hội đăng một đoạn cảm xúc buồn hay sự mất mát. Bạn nhanh tay bấm nhầm icon mặt cười “haha”. Điều này chắc chắn sẽ phản cảm và người nhận sẽ đặt câu hỏi về thái độ của bạn.

Nếu bạn gặp phải hành vi thiếu tôn trọng hoặc xúc phạm trực tuyến, hãy báo cáo hành vi đó với nền tảng hoặc cơ quan có thẩm quyền thích hợp. Thực hiện các bước để giải quyết và chống lại các hành động có hại để duy trì một không gian mạng tôn trọng.

4. Đảm bảo đúng ngữ pháp và chính tả 

Đây là điều hiển nhiên khi giao tiếp bằng hình thức chữ viết. Khác với giao tiếp trực tiếp, giao tiếp trực tuyến đòi hỏi chúng ta phải viết nhiều hơn nói thông qua những bài đăng, bình luận, tin nhắn, email… Cho nên, việc đảm bảo đúng chính tả và ngữ pháp sẽ thể hiện bạn là người nghiêm túc và chuyên nghiệp.

Hơn nữa, viết đúng chính tả và ngữ pháp giúp người đọc hiểu đúng nội dung bạn muốn truyền tải. Tránh các hiểu lầm đáng tiếc. Đồng thời, đây là cách bạn tôn trọng độc giả và xây dựng lòng tin từ họ. Bởi một người thông thạo ngôn ngữ, câu từ gãy gọn, chắc chắn, dứt khoát; diễn đạt rõ ràng, mạch lạc là người có kiến thức và đáng tin cậy trong lĩnh vực chuyên môn của mình.

Để viết đúng chính tả và ngữ pháp, bạn cần học tập và rèn luyện. Sửa những lỗi cơ bản về ngữ pháp. Cách ngắt câu, xuống hàng, chia đoạn, chuyển ý… tất cả đều phải học.

Riêng về chính tả, bạn cần kiểm tra lại trước khi nhấn nút Đăng.

5. Cần chọn các cuộc trò chuyện riêng tư khi cần thiết

Việc chọn các cuộc trò chuyện riêng tư khi cần thiết là cách giao tiếp trên không gian mạng khôn ngoan. Bởi vì, việc này trước hết đảm bảo sự riêng tư, bảo mật, an toàn cho chính bạn và người khác.

Không gian mạng là không gian mở. Tất nhiên sẽ có những đối tượng muốn trục lợi, lừa đảo. Cho nên, khi thảo luận về các vấn đề nhạy cảm hoặc cá nhân, bạn nên sử dụng các cuộc trò chuyện riêng tư. Điều này có thể bao gồm các chi tiết cá nhân, thông tin tài chính. Hay các cuộc thảo luận bí mật liên quan đến công việc hoặc bất kỳ thông tin nào khác không được chia sẻ công khai. Các cuộc trò chuyện riêng cung cấp thêm một lớp bảo mật cho các cuộc trò chuyện như vậy.

Thêm vào đó, khi có những cuộc trò chuyện riêng tư với nhóm nhỏ. Các thành viên sẽ dễ dàng trao đổi bày tỏ ý kiến của họ và không lo lắng có người theo dõi, truy cập.

6. Xác minh thông tin trước khi chia sẻ 

Hiện nay, các thông tin đưa ra trên mạng xã hội rất nhiều. Những thông tin đó có thể đúng hoặc sai lệch hay với nhiều mục đích khác nhau. Thậm chí nhiều người muốn có được sự chú ý, nhiều lượt xem, bình luận, tương tác nên họ đăng tải những thông tin thất thiệt gây sốc, gây tranh cãi… Nếu tùy tiện chia sẻ thông tin chưa được xác minh, bạn sẽ gây hại cho chính mình và cho cộng đồng.

Cho nên việc xác minh thông tin trước khi chia sẻ khi giao tiếp trên mạng xã hội là vô cùng quan trọng. Việc này giúp ngăn chặn sự lan truyền những thông tin sai lệch. Khi chia sẻ những thông tin chính xác, bạn sẽ xây dựng bản thân trở thành người đáng tin cậy. Đây là cách nuôi dưỡng lòng tin với người khác, củng cố các mối quan hệ, cộng tác hiệu quả và tham gia vào các cuộc thảo luận có ý nghĩa trong không gian ảo.

Hơn nữa, chia sẻ những thông tin chính xác trên mạng xã hội là góp phần xây dựng một không gian mạng tử tế, có trách nhiệm và có giá trị cho cộng đồng.

7. Đừng nuôi dưỡng sự tiêu cực

Khi sử dụng không gian mạng, nếu không có sự sáng suốt, thiết lập kỉ luật cho bản thân, bạn rất dễ bị cuốn theo những điều tiêu cực. Bạn sẽ dễ dàng tiếp cận nhiều thông tin tiêu cực, cách nhìn nhận cuộc sống bi quan. Hay rơi vào tranh cãi nếu sa đà vào các nội dung gợi ý tiêu cực từ mạng xã hội.

Cho nên, khi giao tiếp trên không gian mạng, bạn cần xác định rõ ràng thái độ, nhân sinh quan của bản thân. Hãy đưa ra những nguyên tắc rõ ràng, nhất quán khi sử dụng mạng xã hội.

Cần phải tôn trọng mọi người ngay cả khi bạn không đồng ý với họ. Tuyệt đối tránh những ngôn ngữ xúc phạm người khác. Bạn nên duy trì giọng điệu văn minh, tập trung vào chủ đề bàn luận, không công kích con người cá nhân.

Hãy thiết lập ranh giới cho những tương tác trực tuyến của bạn. Nếu ai đó có những hành động, lời nói tiêu cực hoặc độc hại. Bạn nên rời xa bằng cách xóa liên lạc, chặn, hoặc báo cáo với nền tảng.

8. Tránh gây xung đột, hiểu lầm khi giao tiếp trên không gian mạng

Người ta hay nói mạng ảo nhưng hậu quả là thật. Có rất nhiều những sự việc đau lòng xảy ra chỉ vì những mâu thuẫn được phát sinh trên mạng. Vì thế, giao tiếp trên không gian mạng cũng như giao tiếp trực tiếp, hãy tránh gây xung đột, hiểu lầm, mâu thuẫn.

Để tránh được mâu thuẫn, bạn cần là người giao tiếp trên không gian mạng khôn ngoan. Luôn tôn trọng người khác là nguyên tắc cơ bản mà tôi nhắc đi nhắc lại trong bài viết. Khi tôn trọng người khác bạn sẽ xem xét, cân nhắc cẩn thận khi viết bất cứ điều gì. Tất nhiên sẽ không sử dụng những ngôn từ tiêu cực xúc phạm hay giọng điệu khó chịu.

9. Học hỏi cách giao tiếp trên không gian mạng

Không gian mạng cũng như đời sống thực. Luôn có hai mặt, tốt xấu, lợi hại, tích cực, tiêu cực… Cho nên, để cuộc sống của bạn trở nên tươi đẹp, để các mối quan hệ được thăng hoa bạn cần tiếp cận những điều tốt đẹp từ mạng xã hội. Gạn đục, khơi trong, chọn cho mình mạch nguồn trong lành.

Các nền tảng trực tuyến cho chúng ta cơ hội được học hỏi những người tài giỏi, tốt bụng, tử tế. Vì thế mà, học cách giao tiếp khôn ngoan từ họ cũng là cách cải thiện khả năng giao tiếp của chính mình. Hãy tham gia lắng nghe tích cực, cởi mở với những ý tưởng mới. Đồng thời, sử dụng những bất đồng như một cơ hội để phát triển và hiểu biết.

Lời kết

Trên đây là một vài chia sẻ của tôi về cách giao tiếp khôn ngoan trên không gian mạng. Áp dụng 9 cách trên bạn sẽ nhận thấy mối quan hệ từ mạng ảo cho đến cuộc sống thực tế của mình được thay đổi rõ rệt.

Tôi rất vui nếu nhận được những trao đổi từ các bạn. Hãy để lại bình luận ở dưới nếu có bất cứ câu hỏi nào.

Nếu bạn cảm thấy khả năng giao tiếp bản thân chưa tốt. Hãy tham gia ngay khóa học Miễn phí của tôi. Hi vọng nó sẽ giúp bạn giống như cách đã giúp hàng ngàn người khác thay đổi cuộc sống, thu nhập của họ sau khi nghiêm túc học khóa học này. ĐĂNG KÍ NGAY để được nhận.

Theo dõi tôi để nhận được nhiều chia sẻ giá trị khác.